گزارش دوره تابستانه ۱۴۰۱

مقدمه

جوانان و نوجوانان در هر جامعه‌ای منابع و گنج‌های نهفته‌ای هستند که اگر متولیان امور، سرمایه‌گذاری لازم را انجام دهند و با رفتار حکیمانه و احترام به نیازها و در نظر گرفتن شخصیت آن‌ها، به اهداف مطلوب و ایده‌آل خود هدایت نمایند، علاوه بر این که آنان را از گزند انحراف و بی هویتی و آسیب‌های جامعه مصون می دارد، قلب‌های پاک و زلال آن‌ها را به سوی نیکی‌ها و اخلاق پسندیده رهنمون داشته و جامعه آینده را از نظر سلامت و حفظ ارزش‌ها، بیمه می نماید.

 

امام صادق‌(ع) در مورد سرمایه‌گذاری معنوی برای نسل جوان و حفاظت آن‌ها از انحراف و کج اندیشی، می‌فرماید: «نوجوانان خود را با احادیث ما آشنا نمائید قبل از این که مُرجعه (که یکی از گروه های منحرف عصر ایشان بود) بر شما پیشی گیرند.»(تهذیب الأحکام، ج ۸، ص ۱۱۱)

 

شیوه رفتاری آن امام همام با جوانان، و همچنین سخنان و دستور العمل های ایشان در مورد جوانان و برخورد با آنان، بزرگداشت شخصیت آن‌ها، توجه به استعداد و صلاحیت آنان، احترام به نیازهای فردی و اجتماعی و همچنین رفتار سرشار از عاطفه و خلوص، موجب جذب جوانان به سوی آن حضرت بود و همین امر باعث شیفتگی آنان به رهبر خویش گردیده بود. آن حضرت به سرعت پذیرش مکارم اخلاقی در جوانان توجه کرده و در همین زمینه به ابوجعفر؛ مؤمن طاق (یکی از شاگردان مبرز ایشان) می فرماید:«بر تو باد تربیت جوانان، زیرا آنان زودتر از دیگران نیکی ها را می پذیرند.»( کافی، ج ۸، ص ۹۳)

عصري كه در آن زندگي مي‌كنيم، عصر تغيير، تحول، پيشرفت و توسعه است و گاه اين تغييرات، مخصوصاً در سطح جهاني، در نهادهاي مختلف، از جمله نهاد خانواده و به طور اخص در كودكان و نوجوانان تأثير فراوان مي‌گذارد. گاه ايجاد تغييرات در سطح اجتماعي موجب تغيير در شخصيت ديني كودكان و نوجوانان مي‌شود و خطر بي هويتي، آنان را تهديد مي‌نمايد.

از اين رو ضرورت دارد كه نهادهاي ديني و فرهنگي بيش از گذشته به فكر تربيت، رشد و ارتقاي فرهنگي و ديني كودكان و نوجوانان باشند و اين نسل آينده ساز را از هجوم ابتذال محفوظ بدارند. تقويت و هدايت اين بخش از جامعه كه بازوي قدرتمند دفاع و سازندگي جامعه است، بدون شك مصونيت جامعه را در پي دارد، همانطور كه تسخير اين گروه، بزرگ‌ترين دست مايه قدرت طلبان براي رسيدن به اهداف شومشان بوده است. بنابراين، اهتمام به آموزش اين نسل آن هم به روش هاي جذاب و نو بر همه متولّيان فرهنگي ضروري است.

دوره تابستانه ۱۴۰۱

یکی از دغدغه‌های والدین در فصل تابستان ثبت نام فرزندانشان در کلاس‌های تابستانی و پرکردن اوقات فراغت آنها به بهترین شکل است .کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد به عنوان یکی از گزینه‌های مناسب برای پرکردن اوقات تابستان به شمار می‌رود که علاوه بر هزینه کم و تعدد کلاسها به دلیل برگزار شدن در محیطی معنوی می‌تواند در میان تنش‌ها و آسیب‌های اجتماعی که امروزه برای همه خانواده‌ها نگرانی به دنبال دارد تا حدودی از این نگرانی و آسیب‌ها کم کند. تغییر سبک زندگی و محیط زندگی از خانه‌های حیاطدار به آپارتمان‌نشینی و محدود شدن فعالیت فرزندان، خانواده‌ها را برای پرکردن اوقات تابستان به سوی کلاسهای تابستانی سوق داده است. اما شرکت در این کلاسها نیز مشکلات و اما و اگر های خود را دارد، از طرفی هزینه بالای کلاسها و آموزشگاه‌ها برای همه خانواده‌ها میسر نیست و از طرفی هم به دلیل تعدد کلاس‌ها و رفت و آمد زیاد برای فرزندان و والدین در فصل گرما مشکل‌ساز است.

سال هاست که با شروع تابستان واحد فرهنگی مسجد جامع شهرک غرب اقدام به برگزاری کلاس‌های تابستانی برای دانش‌آموزان می‌کند و تبلیغ آن بر روی بنرهای بزرگی در حوالی مسجد دیده می شود. بنا بر تأکیدات مقام معظم رهبری، در رابطه با مسئله حفظ قرآن کریم توسط نوجوانان و مساعدت حضرت آیت الله هاشمی تبریزی امام جماعت مسجد جامع شهرک غرب پس از دو سال وقفه در برگزاری دوره تابستانه به دلیل شیوع ویروس کرونا، واحد فرهنگی مسجد جامع شهرک غرب اقدام به برگزاری دوره تابستانه با عنوان تابستان ۱۴۰۱ نموده‌است.

در مسجد جامع شهرک غرب آموزش قرآن کریم طبق رسوم ادوار، بخش محوری و کلیدی این دوره می‌باشد. آموزش روخوانی، روانخوانی، تجوید، مفاهیم و قصص قرآنی، حفظ و تلاوت قرآن کریم در کنارآموزش احکام و مسائل شرعی ویژه نوجوانان به عنوان بخش‌های اصلی و سانس ویژه والیبال و شنا برای دو رده سنی و همچنین اردوهای یکروزه درونشهری و برونشهری بخشی از برنامه‌های این دوره بود.

این دوره با استقبال نسبتاً خوبی از سوی اهالی شهرک غرب مواجه بود و با توجه به حضور ویروس کرونا و سایر مسائل جانبی بعد از ۳ سال وقفه در برنامه کانون نوجوانان، حدود ۲۰ نوجوان در دو رده سنی دبستان و دبیرستان برای حضور در این دوره نام‌نویسی نمودند که با لطف خداوند و عنایت مسئولین مسجد با استمرار این برنامه معنوی در مسجد در سال‌های آینده شاهد رشد و حضور نوجوانان بیشتری در کانون نوجوانان مسجد جامع خواهیم بود. به امید تعجيل در فرج ولي نعمتمان حضرت بقية الله الأعظم ارواحنا له الفداء

چند نکته

علاوه بر رسالت اصلی دوره‌های تابستانه مساجد که ایجاد حس تعلق همه اقشار جامعه به مسجد می باشد و تحقق شعار مسجد مأمنی برای همه، نه قشر خاصی از جامعه؛ می توان به اهداف جانبی دیگری نیز اشاره کرد که ازجمله آنان: افزایش سطح معنویت نوجوانان، غنی‌سازی اوقات فراغت در فضای روحانی و مثبت، جلوگیری از کاهش تنزل اعتماد اجتماعی نسبت به مساجد و محیط‌های معنوی، افزایش اخلاق اسلامی و اجتماعی در بین نوجوانان و … خواهد بود. لذا این دوره همانند ادوار علاوه بر حفظ نشاط، به تعالی و نظم تاکید بیشتری داشت، اخلاق فردی، اجتماعی و اسلامی که جزء اصلی و بسیار مهم تعالی به شمار می‌آید، به شدت در این دوره مورد توجه قرار گرفت. نظم و انضباط، حضور به موقع، نظافت و آراستگی ظاهری و باطنی، فعالیت و حفظ انرژی در طول کلاس‌ها نیز بعد از نظم بسیار مهم و مورد توجه می باشد. در نهایت به برکت برگزاری این دوره قرآنی امیدواریم الطاف رحمت الهی شامل حال واحد فرهنگی مسجد جامع گردد و از حمایت‌های بی دریغ حضرت آیت‌الله هاشمی تبریزی حفظه الله تعالی امام جماعت محترم مسجد و هیئت امناء محترم مسجد جامع تشکر و قدردانی نمود که چنین دلسوزانه برای این هدف مهم تلاش های اثر بخشی نموده‌اند. اجرکم عندالله

کلاس آموزش احکام و اخلاق ویژه نوجوانان

مَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا  وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولاً (آیه ۱۵ سوره اسراء) در تفسیر این آیه باید گفت: برخی افراد اینگونه استلال کرده‌اند که فرزندان کفار نیز همچون پدرانشان عذاب می‌شوند که طبق این آیه از قرآن کریم اشتباه بودن این عقیده ثابت می‌شود.

خلاصه گزارش:

یکی از حساس ترین مراحل زندگی انسان، دوره نوجوانی است که با تغییرات زیستی، روانی و اجتماعی همراه است. در این دوره از زندگی احساسات مذهبی و گرایش‌های اخلاقی و معنوی نیز بیدار می شوند. وجود این ویژگی‌ها، بهترین شرایط و موقعیت را برای آموزش معارف دینی به نوجوانان فراهم می سازد.

آموزش مفاهیم دینی بخصوص احکام و اخلاق در قالب آیات و روایات به نوجوانان، موضوعی بسیار حیاتی و مهم و در عین حال دشوار است. دشواری آن به انتزاعی بودن آن از یک سو و ویژگی‌های دوره نوجوانی از سوی دیگر مربوط می شود. بنابراین کانون نوجوانان مسجد جامع شهرک غرب از بهترین و خوش سابقه‌ترین اساتید ویژه نوجوانان که از قضا از شاگردان سطح بالا و مورد وثوق حضرت آیت الله هاشمی تبریزی نیز هستند برای آموزش مفاهیم درست احکام و اخلاق اسلامی به نوجوانان استفاده نموده است.

در این دوره استاد با استفاده از شیوه‌های نوین تربیتی و آموزشی به جذب نوجوانان به دین و آموزش‌های احکام و اخلاق اسلامی ویژه نوجوانان پسر در قرآن، احادیث و سیره ائمه اطهار(ع) پرداخته است که از جمله آن می توان به مباحث ذیل اشاره نمود.

آشنایی کامل نوجوانان با اصول و فروع دین، آشنایی با سیره علمی و عملی پیامبرگرامی اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع)، احکام ویژه دوران بلوغ پسران و سایر احکام عمومی و همچنین تبیین اخلاق اسلامی ویژه نوجوانان

کلاس آموزش قرائت و حفظ قرآن کریم

خلاصه گزارش:

اسلام اهمیت زیادی برای یادگیری و تعلیم قائل شده است. و هر علمی که برای دنیا و یا آخرت انسان ها مفید باشد از نظر اسلام یادگیری اش مطلوب و حتی در برخی موارد واجب هم می شود. از جمله موضوعاتی که یادگیری آن در کلام اهل بیت ع، سفارش شده است یادگیری و یاد دادن قرآن است.

امام علی علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل می کند: بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و آن را یاد بدهد.

در واقع آموختن قرآن و یاد دادن به دیگران، بهترین اعمال است و موجب تقرب به خدای متعال می شود.

بیماریهای روحی که امروزه جوانان را تهدید می‏کند، بسیار بسیار متعدد و متنوع است، بیماریهای روحی، داروی معنوی و تکیه معنوی می‏خواهد. از این جهت، هر جوانی با مراجعه به قرآن، می‏تواند بیماریهای روحی خود را، پیشگیری و یا درمان بخشد. اگر چنین اتفاقی در زندگی یک نوجوان و جوان بیفتد، شیرین‏ترین و زیباترین اتفاقی است که در زندگی آنها بوجود آمده.

استاد این درس جزء رتبه‌های برتر قرائت ترتیل و تحقیق می‌باشد و از نوجوانی در مسابقات متعدد قرآنی در سراسر کشور حائز رتبه است. لذا ایشان الگوی مناسبی جهت انگیزه‌بخشی به نوجوانان و آموزش صحیح و اصولی قرائت و حفظ قرآن می‌باشند. کانون نوجوانان مسجد جامع شهرک غرب با یاری اساتید محلی و ظرفیت حوزه علمیه الامام علی بن ابیطالب(ع) توانسته‌است بالاترین سطح علمی و تربیتی را در بین مساجد منطقه و حتی شهر تهران داشته‌باشد و از این رو سبب مباهات تیم حاضر است. نوجوانان نیز این موضوع را درک کرده و سعی می‌کنند تا بیشترین بهره را از این فرصت معنوی ببرند. به این منظور و لزوم ایجاد رقابت بین نوجوانان برای این کلاس کارنامه‌ای تهیه شد تا با امتیازدهی بابت حفظ و درک بهتر سوره‌های جزء ۳۰ قرآن کریم مشوقی برای نوجوانان ایجاد گردد که رشد و کسب امتیاز در این کلاس بسیار مورد استقبال نوجوانان قراردارد. برخی از نوجوانان توانستند در این دوره کوتاه ۲ماهه بخش زیادی و بعضا به صورت کامل حافظ جزء ۳۰ قرآن کریم شوند.

کلاس‌‌های تفریحی و آموزشی والیبال و شنا

رسول اللّه صلي الله عليه و آله: خَيرُ لَهوِ المُؤمِنِ السِّباحَةُ. پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : بهترين تفريح مؤمن، شناست .در حدیثی دیگر می‌فرمایند: ان الله یحب الرجل القوی. خداوند متعال انسان قوی ونیرومند را دوست دارد.

غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان در فضای فرهنگی و مذهبی جزء الویت‌های کانون نوجوانان مسجد جامع بوده و در این راستا اقدام به برگزاری سانس تفریحی ورزشی شنا و والیبال نموده است. بازخورد این فعالیت از سوی نوجوانان و خانواده ایشان در شرایط اقتصادی و معیشتی و با توجه به زمان محدود والدین برای تفریحات و سرگرمی نوجوانان بسیار مطلوب بوده و عامل چشمگیری در جذب این خانواده‌ها به مسجد و سایر فعالیت‌های مذهبی در مجموعه مسجد بوده‌است.

اردوی یکروزه معرفتی

(شناخت شخصیت والای بزرگان مدفون در ری)

امام هادی (ع) فرمودند:

أمّا إنّک لَو زُرتَ قَبرَ عَبدِ العَظیمِ عِندَکم لَکنتَ کمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیِّ (ع)

(خطاب به یکی از اهالی ری)بدان که اگر قبر عبد العظیم در شهر خودتان را زیارت کنى، همچون کسى باشى که حسین بن على (ع) را زیارت کرده باشد. (میزان الحکمه، ح ۷۹۸۴)

با توجه به حضور در ایام معنوی ماه محرم و لزوم معرفت بیشتر با شعائر شیعی، واحد فرهنگی مسجد جامع اقدام به برگزاری اردوی زیارتی حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) نمود. این اردو با هدف آشنایی بیشتر نوجوانان با شخصیت والای حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و آشنایی با بقاع متبرکه شهر ری برگزار گردید.

این اردو شامل بازدید از حرم حضرت، موزه آستان، آسمان نما، برج طغرل، مقبره شیخ صدوق(ره) و بزرگان مدفون در ابن بابویه بود.

اردوی یکروزه تفریحی آموزشی نظرآباد

اميرالمؤمنان على(ع): عليكم بالغنم و الحرث فانهما يروحان بخير و يغدوان بخير:
وظيفه شماست كه به تربيت گوسفند و كشاورزى بپردازيد كه رفت و آمد هر دو خير و بركت است

با توجه به پایان دوره تابستانه و شروع پرانرژی سال تحصیلی جدید تصمیم گرفته شد اردویی تفریحی و مهیج در کنار آموزش و تعالی برای نوجوانان ترتیب داده شود که با همت و عنایت جناب آقای خراسانی یکی از اعضاء هیئت امناء مسجد جامع شهرک غرب که همیشه لطفشان شامل حال کانون نوجوانان بوده و هست، این اردو در باغ ایشان در نظرآباد کرج برپا شد. این اردو در کنار تفریح‌های مهیج از جمله موتور‌سواری، اسب‌دوانی، قایق‌سواری و… شامل نمایش نحوه‌ای از باغداری و دامپروری مدرن در کشور بود.

این اردو به عنوان اختتامیه دوره تابستانه ۱۴۰۱ تلقی شد و بررسی عملکرد نوجوانان در این دوره و امتیازات و همچنین اهداء جوایز به دوره پائیز و زمستان موکول گردید.