دهه کرامت فرصت مناسبی برای شناخت خود واقعی انسان، تمرین بخشندگی و کمک به دیگران است.
دهه کرامت با ولادت حضرت معصومه (س) در آغاز ماه ذیالقعده شروع و با ولادت برادرشان امام رضا (ع) در یازدهم همین ماه به پایان میرسد. این نامگذاری علاوه بر اینکه نوعی تکریم است، میتواند انگیزهای برای شناخت بیشتر آن بزرگان علم و معرفت باشد.
کریم از صفات بارز الهی است که هم به معنای بزرگمنشی و بزرگواری است و هم بذل و بخشش. در قرآن کریم میخوانیم: «اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ»؛ بخوان که پروردگارت از همه بزرگوارتر است. (سوره علق، آیه ۳). مخلوقات الهی به پیروی از خالق خود باید این ویژگی را در خود پیاده کرده و متخلق به این صفت شوند. از افرادی که به بالاترین و والاترین قلههای رفیع کرامت رسیدند، میتوان به دو گوهر بی همتای امام کاظم (ع) یعنی حضرت معصومه (س) و امام رضا (ع) اشاره کرد.
اولین قدم برای رسیدن به مقام کرامت
خداوند همه انسانها را مورد احترام قرار داده و به آنها شأن و جلال داده است. در سوره اسراء این حقیقت بازگو شده و خداوند میفرماید: «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ»؛ این مقام بخشی و اهمیت دادن به انسان تا جایی پیش رفت که پس از خلقت انسان، خداوند ملائکه را مورد خطاب قرار داد و مقام جانشینی خود را مخصوص انسان دانست.
فردی که مقام خود را بشناسد و در پی حفظ این جایگاه باشد، کسی است که کرامت الهی را به ودیعه گرفته و در درون خود آن را درک کرده است؛ چنین فردی خود را با تسلیم در مقابل وسوسههای شیطانی تغییر نداده است و به این دلیل نزد پروردگار دارای شأنی عظیم است.
خداوند معصومه (س) را شفیعه روز محشر قرار داده است؛ همان گونه که در زیارت ایشان میخوانیم: «یَا فاطمه اشْفَعِی لِی فِی الْجَنَّةِ فَإِنَّ لَکِ عِنْدَ اللَّهِ شَأْناً مِنَ الشَّأْنِ»؛ ای فاطمه! مرا در امر بهشت شفاعت بفرما؛ چرا که همانا تو در نزد خداوند دارای شأن و منزلت بلندی هستی».
چرا به امام رئوف رضا(ع) «زکی» میگویند؟ «زکی» به کسی گفته میشود که فساد در او راه ندارد و چون امام رضا (ع) پاک، طاهر، شریف و محترم بودند به این لقب نامیده شدند. ایشان نیز بر قله بزرگی و بزرگواری قرار داشته و کرامت نفسانی خود را به کاملترین صورتها حفظ کرده بودند.
نشانه کرامت و کریم بودن چیست؟
از نشانه های ظهور و بروز کرامت، بخشش به دیگران است؛ بخشیدنی بی منت و بدون درخواست و بی آنکه شأن فرد شکسته شود. شخص کریم به هنگام بذل و بخشش نگاه نمیکند فرد مقابل دوست است یا دشمن؛ درخواست میکند یا نه. صرف اینکه حس کرد آن فرد محتاج است، به کمک او میشتابد و از او دستگیری میکند. با مطالعه تاریخ در مییابیم که زندگی تمام اهل بیت (ع) سراسر کرم، جود و بخشش بوده است.
عبدالله ابن ابراهیم غفاری از اصحاب امام رضا (ع) روزی برای درخواست کمک نقدی خدمت امام رضا (ع) رسید. حضرت مشغول صرف غذا بودند و او را دعوت کردند تا چند لقمهای بخورد. بعد از غذا، از هر دری سخن به میان آمد و آن مرد فراموش کرد به چه منظور نزد حضرت آمده بود. مدّتی گذشت حضرت رضا (ع) اشاره کردند که گوشه سجادهای را که در کنارش بود بلند کند. زیر سجاده سیصد و چهل دینار بود و نوشتهای هم کنار پولها قرار داشت. یک روی آن نوشته بود: «لا اله الاّ اللّه، محمد رسول اللّه، علی ولی اللّه» و در طرف دیگر آن هم این جملات بود: «ما تو را فراموش نکرده ایم با این پول قرضت را بپرداز! بقیّه اش هم خرجی خانواده ات است.»
این برخورد کریمانه در زندگی امام رئوف بارها و بارها تکرار شده و خواهر بزرگوارشان نیز از این نوع دوستیها کم نداشتند. تا جایی که با قدری تحقیق و جستجو میتوان قضایای مشابه بسیاری را درباره بذل و بخشش کریمانه این خاندان یافت.
چه کنیم تا به جایگاه والای بخشندگی برسیم؟
رسیدن به چنین جایگاه والایی، نتیجه بندگی خداوند و بهجا آوردن حق معبود است. چه در زمان حیات و چه پس از حیات بسیاری از مردم مشکلات و مصائب خویش را با توسل به حضرت رضا (ع) و خواهر عزیزشان رفع نموده اند؛ این مردم کرامتهایی دیدند که ثبت و ضبط تمام آنها امکان پذیر نیست و تنها قطرهای از دریای بی انتهای آن کرامات به دست ما رسیده است. دلیل همه اینها شناخت شأن بندگی و به جا آوردن حق معبود است.
ما ایرانیان سر سفره احسان و اکرام حضرت رضا (ع) و حضرت معصومه (س) مهمان هستیم و باید با درس گرفتن از این دو بزرگوار، رسم بزرگی و بزرگواری را یاد گرفته و به دنبال حفظ گوهر انسانی خویش و هم نوع دوستی مضاعف باشیم، گفت: در این روزها که خیلی از افراد با پدید آمدن مشکلات ناشی از کرونا دچار نیازمندیهای مقطعی شده اند و به خاطر حفظ آبرو نمیتوانند مشکلات خویش را بیان کنند، دستگیری از همنوعان خویش را فراموش نکنیم.
ثبت دیدگاه